Сабақтың мақсаты:
1.Называть и показывать элементы береговой линии материка.
2.Определять географическое положение Евразии.
3.Называть имена путешественников и исследователей континента.
Т Е С Т
1.Солтүстік Америка материгінің экваторға қатысты орны.
а) тек оңтүстік жарты шарда жатыр
ә) көпшілік бөлігі солтүстік жарты шарда
б) экватор материктің ортасын кесіп өтеді
в) тек солтүстік жарты шарда жатыр
2. Солтүстік Америка материгінің ең төмен жатқан жері.
а) Каспий теңізі ә) Өлім аңғары
б) Өлі теңіз в) Валдес түбегі
3. Көлемі жағынан ең үлкен арал.
а) Куба ә) Гаити
б) Баффин жері в) Гренландия
4. Мына белдеудің қайсысы Солтүстік Америкада кездеспейді? а) экваторлық ә) арктикалық
б) қоңыржай в) тропиктік
5. Солтүстік Америка шығыс жағалауындағы жылы ағыс.
а) Калифорния ә) Лабрадор
б) Гольфстрим в) Батыс желдер
6 . Майя тілінде дауыл құдайы деген мағынаны білдіретін өте күшті, апатты дауыл
а) Торнадо
ә) Ураган
б) Толқын
в) Жел
7. Өлім аңғарының абсолюттік биіктігі.
а) -150 м ә) -132 м б) -86 м в) -403 м
8. Солтүстік Американың ең ұзын өзені.
а) Миссисипи ә) Ниагара
б) Макензи в) Колумбия
9. Солтүстік Америка материгінің көпшілік бөлігі қай климаттық белдеуде орналасқан? а) арктикалық ә) қоңыржай
б) тропиктік в) экваторлық
10. «Прерий» деп нені айтады?
а) шөлді ә) саваннаны
б) орманды в) даланы
11. Солтүстік Америка материгінің жер көлемі
а) 30,3 млн км ә) 24,2 млн км
б) 18,3 млн км в) 7,6 млн км
12. Дүние жүзінде жерінің ауданы жөнінен Ресейден кейін екінші орын алатын, жоғары дамыған ел
а) АҚШ ә) Канада
б) Мексика в) Чикаго
1 3 . Автомобилдер астанасы деп аталатын кала.
а) Голливуд ә) Сиэтл
б) Детройт в) Лос-Анджелос
14. Материкте ерекше қорғауға алынып, Дүниежүзілік қызыл кітапқа енгізілген жануар
а) Қойөгіз ә) Гризли
б) Карибу в) Койот
15. Дүниежүзіне әйгілі сарқырама. Ені 1200 м, биіктігі 51 м, бұл сарқыраманың атауы үндістер тілінде гүрілдеуік су деген мағына береді.
а) Анхель ә) Ниагара
б) Тугела в) Виктория
Жауаптары:
Жауаптары:
Жауаптары:
1
1
1
2
в
в
в
2
2
3
ә
3
9
ә
3
9
9
ә
10
10
ә
в
в
4
в
4
4
ә
ә
10
11
а
а
в
в
а
в
11
11
5
5
5
12
ә
12
12
ә
ә
6
б
6
6
б
б
ә
ә
ә
7
13
7
ә
7
13
13
ә
ә
б
14
14
б
б
б
14
8
б
8
б
8
а
15
а
15
15
а
а
а
а
ә
ә
ә
Еуразия
54 млн. км кв.
30,3 млн. км кв.
Африка
24,2 млн. км кв.
Солтүстік Америка
17,8 млн. км кв.
Оңтүстік Америка
14 млн. км кв.
Антарктида
8 млн.км кв.
Аустралия
1.Дүние жүзіндегі ең биік тау шыңы - Гималай тауындағы • Джомолунгма шыңы, биіктігі 8848м • 2.Жер шарындағы теңіз деңгейінен ең төмен орналасқан • жер - Арабия түбегіндегі, Өлі теңіз - 403м • 3.Жер шарындағы ең үлкен түбек – Арабия,ауданы - 3млн. м² • 4.Ең суқ жер - Солтүстік Шығыс Сібірде - Оймякон,-71ºС • 5.Ең ыстық жер - Тар шөлі, +53°С • 6.Аса құрғақ аптапты Араби түбегінің оңтүстігінде жауын-шашын - 15мм аз • 7.Жауын-шашын көп түсетін жер – Гималайдың оңтүстік –шығыс беткейінде Черапунджи елі, 12000мм • 8.Жер шарындағы ең үлкен көл - Каспий теңізі, ауданы - 390мың.км ² • 9.Жер шарындағы ең терең көл - Байкал көлі, тереңдігі - 1620м
• 1.Дүние жүзіндегі ең биік тау шыңы - Гималай тауындағы • Джомолунгма шыңы, биіктігі 8848м • 2.Жер шарындағы теңіз деңгейінен ең төмен орналасқан • жер - Арабия түбегіндегі, Өлі теңіз - 403м • 3.Жер шарындағы ең үлкен түбек – Арабия,ауданы - 3млн. м² • 4.Ең суық жер - Солтүстік Шығыс Сібірде - Оймякон,-71ºС • 5.Ең ыстық жер - Тар шөлі, +53°С • 6.Аса құрғақ аптапты Араби түбегінің оңтүстігінде жауын-шашын - 15мм аз • 7.Жауын-шашын көп түсетін жер – Гималайдың оңтүстік –шығыс беткейінде Черапунджи елі, 12000мм • 8.Жер шарындағы ең үлкен көл - Каспий теңізі, ауданы - 390мың.км ² • 9.Жер шарындағы ең терең көл - Байкал көлі, тереңдігі - 1620м
Шеткі нүктелері:
- Солтүстігі - Челюскин мүйісі (77°43‘с.е. 104°18‘ш.б.)
- Оңтүстігі - Пиай мүйісі (1°16‘с.е. 103°30‘ш.б.)
- Батысы – Рока мүйісі (38°47‘с.е. 9°34‘б.б.)
- Шығысы - Дежнев мүйісі (66°05‘с.е. 169°40‘ш.б.)
1
Гималаи
Эверест
Дүние жүзіндегі ең биік нүкте – Джомолунгма тауы, биіктігі 8848 метр.
Дүние жүзіндегі ең төмен жатқан нүкте- Өлі теңіз – (-395) метр.
Дүние жүзіндегі ең үлкен теңіз – Каспий теңізі.
Каспий теңізі - әлемдегі ең үлкен көл.
Ауданы 371 мың км, ұзындығы 1200 км, ені 320 км.
Ең терең көл –Байкал көлі.
Дүние жүзінде ең көп жауын-шашын жауатын жер – Үндістандағы Черрапунджи ауылы, 12000 мм
Дүние жүзіндегі ең үлкен түбек - Аравия.
Ең ұзын фьорд – НорвегиядағыСогне фьорды.
Никитин
Афанасий (г. рождения неизвестен - умер 1472), русский путешественник, писатель. В 1466 отправился с торговыми целями из Твери (ныне - г. Калинин) вниз по Волге, достиг морем Дербента, добрался до Баку, затем по Каспийскому морю приплыл в Персию, где жил около года; весной 1469 прибыл в г. Ормуз и по Аравийскому морю достиг Индии, где прожил около 3 лет, много путешествуя. На обратном пути через Персию дошёл до Трапезунда, пересек Чёрное море и в 1472 прибыл в Кафу (Феодосию). Осенью 1472 по пути на родину умер под Смоленском.).
Во время путешествия внимательно изучал население Индии, общественный строй, государственное управление, хозяйство, религию и быт, отчасти её природу. Своё путешествие описал в "Хождении за три моря", которое явилось выдающимся произведением, свидетельствующим о широте кругозора Н. и его передовых для своего времени взглядах; оно относится к значительным памятникам древнерусской литературы (переведено на многие языки мира). Обилие и достоверность фактического материала в этих записях были ценным источником информации об Индии. В г. Калинине, на берегу Волги ему сооружен памятник (бронза, гранит, 1955, скульпторы С. М. Орлов, А. П. Завалов, архитектор Г. А. Захаров
Семенов Петр Петрович Тянь- Шаньға 2 рет барып қайтқан. Орталық Азияның ең басты тауы Тянь-Шань деп ойлап, Хаң-Тәңірін ашқан. Ыстықкөлді зерттеп, таудағы биіктік белдеулерді жасаған.
- Васко да Гама (Vasco da Gama), португалдық теңізші. 1469-1524, 1497 жылы7 маусым күні Лиссабоннан шығып, 1497 жылдың 21 қарашада Мейірімді Надежда мүйісін өтіп, 1498 жылы 20 мамыр Үндістандағы Малабар жағалауындағы Калькуттаға келді. Сөйтіп Үндістанға жол ашты. 1499 ж Португалияға қайтты.
Николай Михайлович Пржевальский географиялық ашуларда сіңірген еңбегі зор. 10 шақты таулардың атауы, шөлдердің атауы карталарға енгізілді. Хуанхэ и Янцзының салаларын зерттеп, жаңа жануарлардың есімін шығарды, олардың ішінде- Пржевальскийдің жабайы жылқысы, азияның жабайы түйесі..
Е . Ең үлкен құрлық ...................................................
У . Ең биік шың ...........................................................
Р. Ең терең нүкте (теңіз деңгейінен).......................
А. Ең үлкен көл ............................................................
З. Ең тұзды теңіз.........................................................
И . Ең терең көл ............................................................
Я. Ең жауын- шашын көп түсетін аймақ ...............
Задание: вычеркните лишнее.
- Граница между Европой и Азией имеет протяженность 5100 км. Эта граница - условная линия - проходит от моря по склону Уральских гор, на юге - вдоль рек до Каспийского моря, по берегу Каспийского моря и Кумо-Манычской впадине. Морская граница проходит по
- морям, а также по проливам, соединяющим Черное и Средиземное моря.
Карского
Баренцева
восточному
западному
Урал
Эмба
северному
западному
Азовскому ,
Балтийскому,
Черному
