«Весна — лето 2024»

7 сынып "Махамбет Өтемісұлы"

ашық сабақ 7 сынып. Махамбет Өтемісұлы

Махамбеттің 80-ге жуық өлеңі бар, мұрасының көбі бізге жетпеген. Оның өлеңдерін шәкірті Қуан жырау жатқа білген екен. Одан Мұрат Мөңкеұлы үйренген. Одан Ығылман Шөреков жаттаған. Бірқатар өлеңдерін жинаған ақын – Шәңгерей Бөкеев.

Ең алғаш Махамбет өлеңдері 1908 жылы Қазан қаласында «Мұрат ақынның Ғымарқызы уғылына айтқаны» дейтін жинақта жарық көрген.

Сонымен қатар күйші-сазгер, домбырашы. Олай дейтініміз – Махамбеттің «Жорық», «Жайық асуы», «Қайран,Нарын», «Исатайдың Ақтабаны-ай», «Кішкентай», «Ақтабан», «Жұмыр қылыш», «Өттің дүние», «Өкініш», «Қиыл қуғыны» т.б. күйлері бар.

Олимпиады: Русская литература 5 - 11 классы

Содержимое разработки

Махамбет Өтемісұлы ( 1803 – 1846 )

Махамбет Өтемісұлы

( 1803 – 1846 )

Үй тапсырмасы :  Махамбеттің балалық, жастық шағы. Исатай – Махамбет бастаған көтеріліс. Исатай қазасынан кейінгі Махамбеттің өмірі.

Үй тапсырмасы :

  • Махамбеттің балалық, жастық шағы.
  • Исатай – Махамбет бастаған көтеріліс.
  • Исатай қазасынан кейінгі Махамбеттің өмірі.

Тақырыбы: Махамбет Өтемісұлы “ Ереуіл атқа ер салмай ”, “Жалғыздық ”, “ Мұнар күн ”

Тақырыбы: Махамбет Өтемісұлы

Ереуіл атқа ер салмай ”, “Жалғыздық ”, “ Мұнар күн ”

Шаруалар көтерілісі 1828 – 1829 1836 – 1838 1837 - 1847 Бөкей хандығында көтеріліс басталды. Исатай - Махамбет бастаған көтеріліс Кеңесары Қасымұлы бастаған көтеріліс “ Мұнар күн ” Жалғыздыққа сәл бой алдырған кезең 1837 жыл “ Жалғыздық ” “ Ереуіл атқа ер салмай ”

Шаруалар көтерілісі

1828 – 1829

1836 – 1838

1837 - 1847

Бөкей хандығында

көтеріліс басталды.

Исатай - Махамбет бастаған көтеріліс

Кеңесары Қасымұлы бастаған көтеріліс

Мұнар күн ”

Жалғыздыққа сәл бой алдырған кезең

1837 жыл

Жалғыздық ”

Ереуіл атқа ер салмай ”

Өлеңдерінің тақырыбы Ел Халық жайы Замана Адам Ерлік Түр жаңалықтары Шұбыртпалы ұйқас Кезекті ұйқас Аралас ұйқас

Өлеңдерінің тақырыбы

Ел Халық жайы Замана Адам Ерлік

Түр жаңалықтары

Шұбыртпалы ұйқас Кезекті ұйқас

Аралас ұйқас

Жер – су атаулары Туыстық атаулары Махамбет өлеңдерінде қолданылатын сөздер Қару – жарақ атаулары Қоғамдық – әкімшілік мәнге ие атаулар Кірме сөздер Ерекше сөздер Сөз тіркестері

Жер – су атаулары

Туыстық атаулары

Махамбет өлеңдерінде қолданылатын сөздер

Қару – жарақ атаулары

Қоғамдық – әкімшілік мәнге ие атаулар

Кірме сөздер

Ерекше сөздер

Сөз тіркестері

І топқа тапсырма 1 ) “Ереуіл атқа ер салмай ” өлеңін мәнерлеп оқып, идеясын айт. 2) Өлеңнен сөз тіркестері мен көркемдегіш құралдарды тап.

І топқа тапсырма

1 ) “Ереуіл атқа ер салмай ” өлеңін мәнерлеп оқып, идеясын айт.

2) Өлеңнен сөз тіркестері мен көркемдегіш құралдарды тап.

ІІ топқа тапсырма “ Мұнар күн” өлеңін мәнерлеп оқы. Өлеңде ақын не туралы айтқан? 2) Ақын өлеңдерінде жиі кездесетін сөздерді тап.

ІІ топқа тапсырма

  • Мұнар күн” өлеңін мәнерлеп оқы. Өлеңде ақын не туралы айтқан?

2) Ақын өлеңдерінде жиі кездесетін сөздерді тап.

ІІІ топқа тапсырма “ Жалғыздық ” өлеңін мәнерлеп оқы. Идеясы не? Қай кезде шығарған ?  2) Өлең құрылысына талдау жаса.

ІІІ топқа тапсырма

  • Жалғыздық ” өлеңін мәнерлеп оқы. Идеясы не? Қай кезде шығарған ?

2) Өлең құрылысына талдау жаса.

Күйші Ақын Аруақты ер Батыр Қолбасшы Махамбет кім?

Күйші

Ақын

Аруақты ер

Батыр

Қолбасшы

Махамбет кім?

Махамбет!  Махамбет ... Білмеймін жел ме, сел ме Б Е Жыр да онымен бір тұлға теңесер ме... ТОҚТАМЫС  Әділетсіз дүниенің қабырғасын К МА  Х  А  М  Б  Е  Т Махамбетше сөгер жан кездесер ме ... М ҚОЖАХМЕТ ЫБЫРАЙЫМ А  Ә Й І П  Ф.Оңғарсынова Ғ Х А С ЕН   Н ЫСМАЙЫЛ Б СҮЛЕЙМЕН Е ДОСМАЙЫЛ Т Замана Адам Ерлік Ел Халық Өтемістен туған он едік

Махамбет!

Махамбет ...

Білмеймін жел ме, сел ме

Б

Е

Жыр да онымен бір тұлға теңесер ме...

ТОҚТАМЫС

Әділетсіз дүниенің қабырғасын

К

МА Х А М Б Е Т

Махамбетше сөгер жан кездесер ме ...

М

ҚОЖАХМЕТ

ЫБЫРАЙЫМ

А

Ә Й І П

Ф.Оңғарсынова

Ғ

Х А С ЕН

Н

ЫСМАЙЫЛ

Б

СҮЛЕЙМЕН

Е

ДОСМАЙЫЛ

Т

Замана Адам Ерлік

Ел Халық

Өтемістен туған он едік

Махамбет өмір сүрген кезең Қазіргі кезең Ресей қол астындағы Егеменді тәуелсіз ел. Халық сенген, сайлап алған Президенті бар. Атамекенге оралу (оралмандардың елге келуі) бодан ел. Күрес пен тартыс, ата қоныстан айырылу, ата қоныстан  үдере көшу.

Махамбет өмір сүрген кезең Қазіргі кезең

Ресей қол астындағы

Егеменді тәуелсіз ел. Халық сенген, сайлап алған Президенті бар. Атамекенге оралу (оралмандардың елге келуі)

бодан ел. Күрес пен

тартыс, ата қоныстан

айырылу, ата қоныстан

үдере көшу.

Шығармашылық жұмыс.   “ Махамбет рухымен сырласу ” тақырыбында өлең немесе ойтолғау жазу. “ Поэзия минуты ” Ақын өлеңдерін мәнерлеп жатқа айту.

Шығармашылық жұмыс. “ Махамбет рухымен сырласу ” тақырыбында өлең немесе ойтолғау жазу.

Поэзия минуты ”

Ақын өлеңдерін мәнерлеп жатқа айту.

Үйге тапсырма:    Өлеңдерді жаттау.Сыныптан тыс  материалдармен танысу.

Үйге тапсырма:

Өлеңдерді жаттау.Сыныптан тыс

материалдармен танысу.

Получите свидетельство о публикации сразу после загрузки работы



Получите бесплатно свидетельство о публикации сразу после добавления разработки


Серия олимпиад «Весна — лето 2024»



Комплекты учителю



Качественные видеоуроки, тесты и практикумы для вашей удобной работы

Подробнее

Вебинары для учителей



Бесплатное участие и возможность получить свидетельство об участии в вебинаре.


Подробнее