Сабақтың тақырыбы: Көбейтудің қасиетін қолдану.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға жаңа тақырыпты түсіндіру, көбейтудің қасиеттерін қолдан отырып, есептеу дағдыларын жетілдіру.
Дамытушылық: Оқушылардың пәнге деген қызушылығын дамыту, ой - өрісін кеңейту, логикалық ойлау қаблетін дамыту.
Тәрбиелік: Мақсатына жетуге ұмтылдыру, ұқыптылыққа, ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: саяхат сабақ.
Пәнаралық байланыс: ана тілі, дүниетану, ән-күй, еңбекке баулу.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, баяндау, топтық жұмыс.
Көрнекіліктер: ҚР картасы, ауылдар макеті, асықтар, қоржын, жануарлар суреттері.
Техникалық құралдар: магнитофон.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
– Бір, екі, үш,
Бойға жинап күш.
Жалқаулықты тастаймыз,
Сабақты біз бастаймыз.
(Оқушылар орындарына отырады).
Үй - тапсырмасын тексеру
– Балалар, бүгінгі математика сабағымыз ерекше түрде өтеді. Біз сендермен бірге саяхатқа шығамыз.
– Қазіргі уақытта саяхатқа немен шығуға болады? (ұшақпен, пойызбен, автобуспен...).
– Ал біздің ата-бабаларымыз бұрынғы кезде түйемен, ат арбамен бір ауылдан екінші ауылға той-думанға барып тұрған. Бүгінгі таңда біз ата-бабаларымыздың дәстүрін, салттарын жалғастырушы ұрпақ болғандықтан, біз де саяхатқа керуенмен шығамыз. (Керуеннің суретін тақтаға ілу).
– Саяхатқа шығуға дайынсыңдар ма? Керуенге орнығып отырып алайық. (Мұғалім және оқушылар өз фотосуреттерін түйелердің үстіне жапсырады).
– Халықта “Қазақ қонақсыз болмайды” деген сөз бар. Ол біздің еліміздің қонақжайлылығын білдіреді. Осы керуенмен біз көптеген ауылдарға қонаққа барамыз және әр ауыл дайындаған тапсырманы орындауға тырысамыз. Балалар, Қазақстан Республикасы неше облысқа бөлінген?
(Балалардың назарын облыстарға бөлінген картаға аудару. Қандай ауыл қандай облыста орналасқанын анықтау. Неліктен?)
Сәбит ауылы – Солтүстік Қазақстан облысында.
Ыбырай ауылы – Қостанай облысында.
Абай ауылы – Шығыс Қазақстан облысында.
– Жолымыз ұлы ақын атымен аталып отырған Жамбыл ауылынан басталады. Жолға шығып, Абай ауылына бет алайық. Абай атамыздың қандай өлеңін білеміз?
(“Білім таппай мақтанба...”).
– Өлеңді жатқа кім айтып береді?
Абай ауылы керуенді қарсы алады (магнитофон қосылады):
– Керуен, керуен, көш керуен
Көкшедегі көш керуен.
Ата салтын сақтаған
Қош келдің, көш керуен.
Ауызша есептеу.
– Абай ауылына келіп жеттік. Абай ауылының тұрғындары бізге арналған тапсырманы қоржынға жасырып қойыпты.Қоржын ішінде сандар. Бұл сандар өз орнын табу керек.
*8=32 :6= 6 25:5= 300-180= *6=120
6*=48 *5=45 28:=4 :6=21 60+170=
(Оқушылар кезекпен шығып әйнекшелерді толтырады. Сандар жазылған қағазды желімдеп жапсырады).
– Ауыл ақсақалдары жауаптарыңа риза, сендерге өз сәлемдемелерін жолдады. (Оқушыларға дұрыс жауап үшін жұлдызшалар тарату).
Геометриялық фигуралар туралы білімдерін бекіту.
– Даланың жарық жұлдызы – Ыбырай ауылына бет алайық. Ыбырай аталарыңның қандай өлеңдерін білесіңдер?
(“Кел, балалар, оқылық...”).
– Кім жатқа айтып береді?
(Ыбырай ауылы керуенді өлеңмен қарсы алады).
– Ыбырай ауылында үлкен той-думан. Тойға келген әйел затына дорба, қалта таратылады. Ер адамдарға жол беріледі. Бізге бұл тойдан не бұйырады?
– Ыбырай ауылының қоржынында көптеген әріптер бар екен.
Тақтадағы геометриялық фигураларды әшекейлейміз – әріптермен белгілейміз.
Тақтада: кесінді, нүкте, үшбұрыш, тік төртбұрыш, бесбұрышты, жетібұрышты көпбұрыштар бейнеленген.
(Оқушылар кезекпен тақтаға шығып фигураларды әріптермен белгілейді. Оқиды. Орнында отырған оқушылар дәптерге сызып белгілейді).
– Қазақ халқында 3, 4, 5, 7 сандары қасиетті, киелі деп саналады. Неліктен?
– Бұл ауылдың тапсырмасын да орындадық. Ауыл тұрғындары сендерге риза. (Оқушыларға қол орамалдар тарату).
– Керуеніміз Мұхтар ауылына қарай бет алды. Қазақ халқының қандай ұлттық ойындарын білесіңдер?
( тоғызқұмалақ, асық, теңге алу...).
– Мұхтар ауылының қоржынына қол салайық.
Қоржын ішінде нөмірленген асықтар.
Жаңа тақырып: Көбейтудің қасиеттерін қолдану.
1. Көбейтудің қасиеттерін қолданып есепте
2х9х5 5х6х2 3х5х2
8х5 х2 2х4х5 7х2х5
2. Кестені толтыр.
| Көбеиткіш | 7 |
| 9 |
| 5 |
|
| Көбеиткіш | 6 | 5 |
| 3 |
| 6 |
| Көбеитіндінің мәні |
| 40 | 27 | 15 | 5 | 0 |
– Мұхтар ауылының тұрғындары жауаптарыңа риза. Балалар, ұзақ жолдан шаршадыңдар. Демалып, бойымызды жазып алайық.
Сергіту сәті: Кәне, түзу тұрайық
Кесіндіні құрайық.
Сәуле болып созылып,
Нүкте болып қалайық.
– Шөлдедік, сусағанымызды Сәкен ауылына барып басайық. Қазақ халқының қандай сусындарын білесіңдер?
(қымыз, шұбат, айран, шалап...)
(Ауыл өлеңмен қарсы алады).
– Сәкен ауылының қоржынындағы тапсырма – есеп.
3. Есепте.
(100 - 99) х5=5
8х(12 - 12)=0
45:(48 - 47)=45
(66 - 30): 36=1
0х(42+20) =0
0: 18+36)=х
4. Теңсіздіктерді тексер.
64см =6дм 4см 4м 3см=43см 73м=730см
105см =1м 5см 28дм=280см 2дм=200см
5. Теңдеуді шеш: Теңдеу шешу тәсілдерін қайталау.
а*4=64 – 36 х: 5=12+28 6* х=42:1
а*4=28 х: 5=40 6* х=42
а=28: 4 х=50*40 х =42: 6
а=7 х=200 х =7
7*4=64 – 36 200: 5=12+28 6* 7=42:1
Өзіндік жұмыс
(304 - 214)+359=449 700 -(236 - 127)=591
(279+221)- 262=262 (964 - 536)+362=790
Жақсы білім көрсетіп бұл ауылдың да тұрғындарын қуанттық.
– Сәкен ауылынан шығып Сәбит ауылына барайық. Өз ауылымызға жақындадық. Қазақ халқының қандай салт-дәстүрлерін білесіңдер?
(Қырқынан шығару, бесікке салу, соғым сою,...).
– Қандай сайыс түрлерін білесіңдер?
(Бәйге, көкпар,...).
(Сәбит ауылы өлеңмен қарсы алады).
Сәбит ауылында да той-томалақ қызып жатыр. Біз де тыс қалып қоймайық. Бір сайысқа қатыса кетейік.
Қоржында екі жылқы, жігіт пен қыздың суреті.
“Қыз қуу” ойынына қатысамыз. Ұл бала мен қыз бала жарысады. Егер ұл бала қалса, қыз бала оны қамшымен ұрады, қыз бала қалса, ер бала бетінен сүйеді.
7. Есеп . Шарты: Балақай - 6 тоқаш жеді
Карлсон - 4 есе көп тоқаш жеді
Барлығы неше тоқаш жеді?
Ш: 6*4=24
24+6=30
Ж: Барлығы 30 тоқаш жеді.
8. Есеп. Шарты: Громозека 13 раушан гүл, 3 қармауышында 9 гүлден, 8 құмыраға бөлгенде неше гүлден болады?
Ш: 13+(9*3)=40
40: 8=5
Ж: Әр құмыраға 5 гүлден салынды.
9. Есеп. Мүйізтұмсық 4күнде 28 қалаш жейді, 6 күнде ше?
Ш: 28: 4=7
7*6=42
Ж: 6 күнде 42 қалаш жейді.
10. Есеп.
6*5=
12. Есеп.
S=(3*3)*(4*2)=
“Білікті бірді жығар, білімді мыңды жығар” дегендей, біз барлық ауыл тұрғындарының дайындаған тапсырмаларын орындадық. Әрине, ол білімнің арқасы.
Сәбит ауылынан шығып үйге қайтайық. Жамбыл ауылына жеткенше, үй тапсырмасын жазып алайық.
Дарынды балалармен жұмыс.
(164:х-164)*300=0
834:40 834:20 808:10 808:80
Нашар балалармен жұмыс
5*9*2= 2*7*5= 3*50*2=
Қорытынды.
Тапсырмаларды орындау үшін не білу керек болды?
(Көбейту кестесі, геометриялық фигуралар туралы білім, теңдеу шешу тәсілдері, периметрді, ауданды, көлемді табу тәсілдері,...).
Оқушылардың жауаптарын түйіндеу.
Бағалау: Ал енді ауылдар тұрғындары кімнің біліміне өте риза болғанын анықтайық.
Жұлдызшалар жинаған бала 5 алады.
Шаршылар жинаған бала 4 алады.
Үшбұрыштар алған бала 3 алады.
– Осымен Жамбыл ауылына келіп жеттік.
“Туған жердей жер болмас, туған елдей ел болмас” дегендей, өз ауылымыз бізді құшақ жая қарсы алды. Саяхатымыз ұнады ма?
Осымен сабағымыз аяқталды. Сау болыңыздар!
5. Үйге тапсырма.14 .Есеп
Бағалау.
